Waar halen mensen hun motivatie vandaan? Een vraag die ik vaak stel als we met een team nadenken over wat we doen en hoe we dat willen bereiken. Mijn overtuiging, dat je behaalde resultaat zo goed kan zijn als de motivatie van de mensen in je team, zette me aan het denken. Hogere motivatie of enthousiasme staan gelijk aan betere resultaten. Maar om “iets” te verbeteren moet je het eerst begrijpen. En hoe gemotiveerd ben ik zelf eigenlijk?
Er was eens in een ver, ver verleden, begin twintigste eeuw, een ingenieur genaamd Frederick Taylor. In essentie de eerste consultant van onze huidige westerse maatschappij. Frederick had voor zijn tijd radicale gedachten over hoe bedrijfsvoering eruit moet zien. Uitgaande van de natuurlijke luiheid van de mens was zijn gedachte dat de productiviteit van mensen alleen beïnvloed kan worden door een positieve of negatieve prikkel, oftewel, de wortel of de stok. Een prikkel op basis van belonen of straffen zou de enige meetbare manier zijn van verandering in productiviteit. Bijvoorbeeld, de consultant verdient meer bonus bij het binnenhalen van meer sales wat tot effect zou moeten hebben dat de consultant harder gaat werken. Maar ook vice versa, de angst voor bijvoorbeeld vermindering van salaris bij onderpresteren zou moeten motiveren tot hogere productiviteit.
Dit beeld is tot vandaag de dag levendig aanwezig in onze maatschappij. We werken nog steeds om een verbetering van onze arbeidsvoorwaarden te bewerkstelligen of om te voorkomen dat we een negatief beeld scheppen over onze eigen productiviteit, wat in ons onderbewustzijn gevolgen kan hebben.
Toch blijkt ondertussen uit verschillende onderzoeken dat het tegenovergestelde waar is. Studenten die geld aangeboden krijgen om een puzzel te maken, blijken minder enthousiast dan studenten die er niets voor krijgen (Edward Deci). Dit fenomeen is terug te leiden naar één ding: intrinsieke motivatie.
De motivatie om iets te doen omdat we het willen, zonder dat er een incentive nodig is om resultaat te halen. Kijk naar hele basale dingen die we massaal doen. Sport, vrijwilligerswerk en de meest basale onderneming van ons als mens, het krijgen van kinderen.
Het uitoefenen van “activiteiten”, of ze nu privé of professioneel zijn, zonder directe beloning zullen altijd productiever gedaan worden. Waarom? Omdat diegene die de uitvoering doet, zelf de motivatie kan opbrengen om tot een positief resultaat te komen, zonder invloed van buitenaf.
De mens kan niet zonder intrinsieke motivatie. De enige die dat kan is een robot.
Onlangs had ik het voorrecht om samen met mijn collega’s in de keuken van Spotify te mogen kijken. Voor ons als IT’ers het huidige voorbeeld van een vooruitstrevende organisatie. Ook wel de “Silicon Valley van Europa” genoemd. Spotify doet namelijk hele gave dingen en behaalt snel resultaten. En afgezien van de fantastische omgeving waarin ze werken (gamerooms, hippe vending machines en ga zo maar door), zijn er 2 specifieke dingen die mij zijn bijgebleven.
Enerzijds het bewonderenswaardige inzettingsvermogen van de mensen en anderzijds het volledige vertrouwen wat er gelegd wordt vanuit het management. “Servant Leadership”, zoals het wordt genoemd, zorgt ervoor dat de managende rol volledig wordt ingezet om de medewerker het beste in zich naar boven te laten halen, wat dat dan ook is. En dat doen ze dan ook, met volle overtuiging. Op de vraag wat de grootste uitdaging voor Spotify is kreeg ik als antwoord: “Voorkomen dat mensen te hard werken”. Spotify is een organisatie die de wortel en stok de deur hebben uitgegooid en hebben als gevolg daarvan geen last van ledigheid onder haar werknemers. Integendeel, het voorkomen van burn-outs door overmaat van werklust, is een grote uitdaging.
Intrinsieke motivatie is een prachtig en tevens onvoorspelbaar goed. Het geeft je het onbewuste doorzettingsvermogen om hele gave dingen te doen. Maar waar iemand intrinsiek gemotiveerd voor wordt, is heel moeilijk te bepalen. Voor iemand zelf maar zeker voor een buitenstaander. Het enige wat ik kan doen, is meewerken aan het creëren van een omgeving waar ik zelf gemotiveerd word.
Wat heeft dit alles met mij als testautomatiseerder te maken? Niets … en toch ook alles. De realisatie die ik mede door het bezoek aan Spotify kreeg, is dat ik mij in een omgeving en organisatie bevind waarin ik de mogelijkheid heb om de dingen te doen die ik wil en leuk vind. Ik geniet en voel me gesteund om te genieten en dat allemaal zonder de last van een wortel of stok.
Tenslotte is niets krachtiger dan mensen die doen wat ze doen omdat ze het willen doen.
